Gündəlik həyatda eşitdiyimiz, lakin adını bilmədiyimiz bir mahnını tapmaq üçün Shazam kimi tətbiqlər əvəzolunmaz bir vasitəyə çevrilib. Bəs, Shazam mahnıları necə tanıyır?? Bu yazıda, Shazam-ın işləmə alqoritminə baxacağıq.
Shazam Nədir?
Shazam, istifadəçinin dinlədiyi mahnının nə olduğunu müəyyən etmək üçün hazırlanmış bir səs tanıma tətbiqidir. 1999-cu ildə Chris Barton, Philip Inghelbrecht, Avery Wang və Dhiraj Mukherjee tərəfindən hazırlanan Shazam, 2018-ci ildə Apple tərəfindən satın alındı. Tətbiq, milyardlarla mahnını özündə saxlayan bir verilənlər bazasından istifadə edərək, cəmi bir neçə saniyə ərzində istifadəçiyə mahnının adını və ifaçısını təqdim edir.
Shazam-ın İşləmə Alqoritmi
Shazam-ın mahnı tanıma alqoritmi, səs dalğalarını analiz edən və onları rəqəmsal izlərə çevirən bir sistemdir. Bu prosesin əsas mərhələləri aşağıdakı kimidir:
1. Səsin Qeyd Edilməsi və Çevrilməsi
İstifadəçi bir mahnını Shazam ilə tanımaq istədikdə, tətbiq mikrofondan gələn səsi qeydə alır və bu səsi rəqəmsal verilərə çevirir.
2. Tezlik Analizi və Spektroqramın Yaradılması
Shazam, qeydə alınan səsi Fast Fourier Transform (FFT) alqoritmindən istifadə edərək tezlik komponentlərinə ayırır. Bu analiz, səsi zaman və tezlik ölçüsündə təsvir edən bir spektroqram yaradır. Spektroqram, mahnının zamanla dəyişən tezlik komponentlərini əks etdirən unikal bir xəritəyə bənzəyir.
3. Akustik Barmaq İzi (Fingerprinting) Yaradılması
Shazam, səsi müəyyən əsas tezlik nöqtələrinə endirir. Hər mahnının müəyyən zaman anlarında ən dominant tezlik nöqtələri müəyyən edilir və bunlar verilənlər bazasında saxlanmaq üçün akustik barmaq izi (audio fingerprint) yaradır.
4. Verilənlər Bazası ilə Müqayisə
Shazam-ın böyük verilənlər bazasında hər mahnının akustik barmaq izi saxlanılır. Yeni qeydə alınan səs, bu verilənlər bazasındakı barmaq izləri ilə müqayisə edilir. Alqoritm, hash cədvəlləri və indeksləmə texnikalarından istifadə edərək uyğun gələn qeydləri ən sürətli şəkildə tapır.
5. Nəticənin İstifadəçiyə Qaytarılması
Uyğunluq tapıldıqda, mahnının adı, ifaçısı və albom məlumatları kimi detallar istifadəçiyə təqdim edilir. Bundan əlavə, bəzi hallarda Spotify, Apple Music və YouTube kimi platformalarda dinləmə bağlantıları da təklif edilir.
